[justify][size=3][font=sans-serif]Zarówno w życiu osobistym, społecznym a także w pracy, w kontakcie z pracodawcą czy współpracownikami częstą przyczyna nieporozumień i konfliktów jest brak właściwej komunikacji. Jednym z czynników które ma na to wpływ jest komunikacja poprzez właściwe [b]SŁUCHANIE[/b]. [/font][/size] [center][size=3][font=sans-serif]„… [/font][/size][i][size=3][font=sans-serif]natura dała nam dwoje uszu i jedne usta, żebyśmy dwa razy więcej słuchali niż mówili[/font][/size][/i][size=3][font=sans-serif].” – Zenon Kition[/font][/size][/center] [/justify] [justify][size=3][font=sans-serif] Komunikacja interpersonalna, polega przede wszystkim na słuchaniu, a nie mówieniu. Niepowodzenia w komunikacji biorą się z rozbieżności między tym co chcemy powiedzieć, przekazać, a tym co odbiorca zrozumiał. Słuchanie wymaga zaangażowania. Wyróżnia się dwa typy słuchania: uważne (świadome, z uwagą) i nieuważne (płytkie, powierzchowne). [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Przy słuchaniu nieuważnym automatycznie, rutynowo i bez zastanowienia odbieramy przekaz od rozmówcy. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Wiele nieporozumień i konfliktów wynika z tego, że większość ludzi nie słucha tego, co do siebie mówią. Podstawą komunikacji jest zdolność wsłuchiwania się w to, co mówi rozmówca. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Prawdziwe słuchanie nie polega tylko na milczeniu, jeżeli ktoś mówi, ale też na zaangażowaniu się w temat o którym mowa, żeby naprawdę kogoś zrozumieć, nauczyć się czegoś, czy udzielić pomocy. Przeciwieństwem prawdziwego słuchania jest pseudosłuchanie. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Pseudosłuchanie, jest to słuchanie udawane, koncentrujemy się na sobie, a nie na rozmówcy i tym co nam chce przekazać. Pseudosłuchanie zaspokaja nasze własne potrzeby. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b]Wyróżnia się dwanaście podstawowych barier, które utrudniają słuchanie: [/b][/font][/size] [ol] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Porównywanie z rozmówcą[/i][/b] – utrudnia to prawdziwe słuchanie, gdyż przez cały czas jesteśmy skupieni na porównywaniu siebie i rozmówcy. Kto więcej wie, kto ma większe doświadczenie, czy potrafię to zrobić lepiej czy gorzej, itp.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Czytanie w myślach[/i][/b] – próbujemy odgadnąć co rozmówca myśli czy czuje na podstawie własnych wyobrażeń, a nie na informacjach płynących od rozmówcy. Nie zwracamy uwagi na to co mówi rozmówca, a nawet nie wierzymy w to co mówi, mając własne wyobrażenie na dany temat. Np.: „Tylko mówi, że lubi oglądać horrory, a tak naprawdę to chce tylko pokazać, że się nie boi.”[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Przygotowywanie odpowiedzi[/i][/b] – zamiast słuchać rozmówcy, skupiamy się na tym co powiedzieć, przygotowujemy w myślach własną wypowiedź, a tylko pozornie udajemy że słuchamy. Analizujemy jak będzie nasz wypowiedź przebiegała, co powiemy, w jakiej kolejności itp.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Filtrowanie[/i][/b] – słuchanie wybiórcze. Skupiamy się na wypowiedzi rozmówcy w taki sposób, aby uzyskać informację, która nas interesuje. Uzyskawszy taką informację przestajemy skupiać się na wypowiedzi rozmówcy. Filtrowanie pozwala również na unikaniu niewygodnych dla nas tematów, nie chcemy pamiętać pewnych informacji i chcemy je usunąć z naszej pamięci.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Osądzanie[/i][/b] – wydajemy opinię, zanim wysłuchamy rozmówcę do końca. Przestajemy słuchać, pochopnie formułujemy osądy już na początku wypowiedzi rozmówcy, zamiast dać szansę wypowiedzi i dopiero ocenić jej treść.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Odpływanie myślami[/i][/b] – słuchamy rozmówcy częściowo. Skupiamy się na słuchaniu rozmówcy do momentu, kiedy jakaś wypowiedź uruchomi w nas wspomnienia czy skojarzenia z własnymi przeżyciami. Nasze myśli skupione są wtedy na tym co my przeżyliśmy, na własnych wspomnieniach. Do słuchania rozmówcy wracamy po pewnym czasie, nie rejestrując tego co rozmówca chciał nam przekazać, kiedy pochłonięci byliśmy własnymi myślami.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Utożsamianie się[/i][/b] – słuchają co mówi rozmówca wszystko odnosimy do siebie. Skupiamy się na sobie. Wypowiedzi rozmówcy przypominają nasze własne doświadczenia i na nich się skupiamy, nie próbując usłyszeć, co tak naprawdę chce nam przekazać.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Udzielanie rad[/i][/b] – nie słuchamy całej wypowiedzi do końca. Po usłyszeniu kilku zdań staramy się udzielić rady dla niego. Nie skupiamy się na tym co jest ważne dla rozmówcy, nie skupiamy się na jego uczuciach, pochopnie udzielając rad i nie zauważając istoty wypowiedzi.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Sprzeciwianie się[/i][/b] – dyskutujemy i kłócimy się z rozmówcą, zanim wysłuchamy wypowiedzi. Nie dajemy szansy rozmówcy na wyrażenie swojej opinii, ponieważ natychmiast przerywamy, wyrażając własną. Skupiamy się na wychwyceniu wypowiedzi z którą możemy polemizować. Chcemy udowodnić, że rozmówca nie ma racji, podważając jego wypowiedzi, często ośmieszając drwiącymi komentarzami – „gaszenie”.  Często też lekceważymy lub umniejszamy wypowiedź rozmówcy. Ma on poczucie, że nie usłyszeliśmy tego co chciał nam przekazać – „dyskontowanie”.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Przekonanie, że ma się rację[/i][/b] – nie jesteśmy w stanie przyjąć do wiadomości, że się mylimy. Nie potrafimy wysłuchać słów krytyki lub tego, że ktoś zwrócił nam uwagę, czy zasugerował zmianę. Nasze przekonania są nie do podważenia, co powoduje, że stale popełniamy te same błędy i nie jesteśmy w stanie obiektywnie na siebie spojrzeć.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Zmiana toru[/i][/b] – nagła zmiana tematu. Staramy się zmienić tok rozmowy, kiedy dany temat jest dla nas niewygodny, wywołuje dyskomfort lub nas nudzi. Staramy się odwrócić uwagę rozmówcy przechodząc na inny tor rozmowy lub odwrócić uwagę od tematu, np. poprzez żart.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][b][i]Zjednywanie rozmówcy[/i][/b] – staramy się być uprzejmym rozmówcą. Chcemy żeby nas lubiano. W związku z tym zgadzamy się z rozmówcą poprzez przytakiwanie: tak, oczywiście, masz rację, absolutnie, itp. Powoduje to nieuważne słuchanie, które skupia się wyłącznie na tym, żeby nie zgubić wątku. Staramy się przypodobać rozmówcy, a nie skupić się na tym co nam chce przekazać, przez co słuchamy połowicznie i nie analizujemy tak naprawdę tego co do nas mówi.[/font][/size][/li] [/ol] [/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]W większości przypadków to właśnie [i]– my[/i] - nie słuchamy. Nie przyswajamy wielu informacji. Najmniej uważnie słuchamy, kiedy informacje dotyczą tego, co jest dla nas niekorzystne. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Zwracamy natomiast uwagę, kiedy mówi się o – [i]nas[/i] - , co nie rozwija naszej zdolności uważnego słuchania. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Poprzez nieumiejętne słuchanie, ulegają zaburzeniu relacje z innymi. Ludzie zamykają się w sobie, odczuwają samotność, niezrozumienie, brak zaufania, a nawet destrukcyjne myśli i czyny. Cierpią z powodu braku porozumienia.[/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify] [center][size=3][font=sans-serif]„[i]Czy ktoś mnie słucha ? Nie słuchali. Nie wiedzieli jak[/i].” – „Vincent” Don McLean[/font][/size][/center] [justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b]Barierami utrudniającymi uważne słuchanie mogą być również:[/b] [/font][/size] [ul] [li][size=3][font=sans-serif][i]bariery psychologiczne[/i] - m.in.: negatywne nastawienie, nieśmiałość, brak koncentracji, monotonność wypowiedzi, zmęczenie, zbyt duże zaangażowanie emocjonalne;[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][i]bariery fizyczne i środowiskowe[/i] - warunki w jakich się znajdujemy, jak np. hałas, nieodpowiednia temperatura, niekomfortowe miejsce, pora dnia, presja czasu, itp.[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][i]bariery semantyczne[/i] – m.in.: zniekształcanie informacji, szybkość, objętość wypowiedzi, niezrozumiała tematyka, niezrozumiała terminologia;[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif][i]bariery kulturowe[/i] – np.: językowe,  inne zwyczaje, inne wartości i normy społeczne.[/font][/size][/li] [/ul] [/justify] [justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify] [center][size=3][font=sans-serif]„[i]Kiedy mówisz, powtarzasz jedynie to, co już wiesz. Gdy zaś słuchasz, masz szansę nauczyć się czegoś nowego[/i]” – Dalajlama[/font][/size][/center] [justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify] [size=3][font=sans-serif]Agnieszka Kuźmiuk[/font][/size] [justify][size=3][font=sans-serif][i] ________________________________[/i][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][i]Źródła:[/i][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][i]„Sztuka skutecznego porozumiewania się” M. McKay, M. Davis, P. Fanning[/i][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][i]„Kompetencje komunikacyjne mediatora” J. Plis[/i][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][i]„Sztuka słuchania” M.E. Siegel, P.J. Donoghue [/i][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][i]                                                                  [/i][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify] [justify][/justify]